تمبرها و پل ها
کشور ما پل های تاریخی زیبایی دارد که برای برخی از آنها تمبرهای جذابی نیز منتشر شده است.
امروز و به مناسبت سالروز بنای پل خشتی لنگرود که یکی از قدیمی ترین پل هاست و در سیل های اخیر نیز بر خلاف سازه های جدید ، مقاومت کرده و تخریب نشد،نگاهی داریم به این تمبرهای جذاب:
پل خشتی لنگرود روی رودخانه لنگرود و از خشت و آجر ساخته شده است.این پل، معروفترین بنای تاریخی لنگرود است و با نام محلـی «خشته پورد» معروف است.
پل خشتی لنگرود از آنجا که در مرکز شهر و در جای منـاسبی قرار دارد کماکان از اهـمیت رفت و آمـد خاصی برخوردار است.
پل خشتی لنگرود، «فشکالی محله» را به «راه پشته»؛ دو تا از محلههای بزرگ شهر لنگرود، وصل میکند. پل خشتی لنگرود را شخصی به نام حاجی آقا پرد و به دستور حاجی آقا بزرگ منجم باشی، در زمان سلطنت فتحعلی شاه، ساخته است
پل طینوج قم در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این پل مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان قم، بخش خلجستان، روستای طینوج درغرب کاروان سرای طینوج و بر روی رودخانه فصلی «جهرود» احداث گردیده و قدمت آن به دوره صفویه می رسد.
ساخت پل تاریخی خواجو در شهراصفهان به زمان صفویه و شاه عباس دوم بازمیگردد، پل خواجو که در دوران صفویه یکی از زیباترین پلهای جهان محسوب میشده، به منظور مرتبط ساختن دو قسمت محلهی خواجو و دروازهی حسنآباد به تخت فولاد و راه شیراز ساخته شده بود. از دیگر اسامی این پل میتوان به پلشاهی، پل حسنآباد، پل شیراز و پل بابا رکنالدین هم اشاره کرد که در حال حاضر به دلیل قرارگیری در محلهی خواجو به پل خواجو شهرت دارد.
پل ورسک که در واقع از شاهکارهای معماری جهان به شمار می رود، در دره ورسک واقع در ۸۵کیلومتری جنوب قائم شهر در محور سوادکوه قرار دارد و راه آهن سراسری تهران ـ شمال را به هم متصل می کند.
ساخت پل ورسک که از مهمترین رویدادهای فنی مهندسی راه آهن کشور محسوب می شود، توسط مهندسان آلمانی
و اتریشی و کارگران فنی انجام شده است. به لحاظ ویژگی های منحصر به فرد، این پل در فهرست آثار ملی کشورمان نیز به ثبت رسیده است .
-پل خاتون، پلی در شهرستان سرخس از توابع استان خراسان رضوی است .این پل آجری است و در گذشته به عنوان گذرگاه جاده ابریشم، از سرخس به مرو استفاده میشده و در نزدیکی مرز مشترک ایران و ترکمنستان و افغانستان قرار دارد. در زیر این پل دو رودخانه کشف رود و هریرود به هم پیوسته و رودخانه تجن را تشکیل میدهند. بانی این آثار و هنر معماری، «خاتون» خواهر گوهر شاد بیگم آغا همسر شاهرخ شاه تیموری است. این پل امروزه متروکه است.
پل مردوغ در یک کیلومتری ضلع شرقی روستای مردق پل تاریخی سه چشمه «مردق چای» مراغه مربوط به دوران حکومت صفویه و قاجاریه بر روی رودخانه دائمی و پرآب «مردق چای» با طاق جناغی ساخته شده است.این پل که در فهرست آثار ملی ثبت شده، جزء سه پل مهم تاریخی این شهرستان بوده و دارای سیلشکن و پایههای سنگی از نوع سنگ بومی منطقه (معدن سنجان) و آجرهای قرمز بومی است. این پل بلندترین پل تاریخی شهر مراغه محسوب میشود و پل ارتباطی شهر مراغه قدیم با شهرهای هشترود و میانه بوده است.
پل شکسته یا پل شاپوری لرستان یا به گویش لری طاقِ پیل اِشکِسَه یکی از مکانهای تاریخی لرستان و از شاهکارهای معماری است که به دوره ساسانیان نسبت داده شده است.
این پل در ضلع جنوبی قلعه فلک افلاک در جنوب شهر خرمآباد در استان لرستان قرار دارد و عامل ارتباط غرب استان لرستان طرهان با شرق و از آنجا به خوزستان و تیسفون پایتخت ساسانیان بوده است.
پل یعقوبیه اردبیل در ابتدای محله یعقوبیه اردبیل بر دو سوی رود بالیق لی بنا شده که سالهاست راه ارتباطی مردمان دو سوی رود است. این پل نامش را از محل وام گرفته است و تاریخ ساخت آن به دوران صفویان باز می گردد
این پل دارای پایه های سنگی و آجریست که بر روی پایه ها موج شکنهای سنگی مثلثی شکل و پشت بندهای مثلثی بنا شده اند. معماری طاقهای این پل از آجر همراه ملات گچ و آهک است که به صورت طاق ضربی و به فرم جناغی ساخته شده اند.
پل دوم خرمشهر (شهید جهان آرا) با طراحی زیرسازهی پلی که بر روی کانال حفار (کانال ارتباطی بین کارون و بهمنشیر) با فاصله از پل قدیمی و برای بازسازی خرمشهر ساخته شد.
این پل بزرگترین پل معلق ایران است که در سال ۱۳۸۰ به بهره برداری رسید و برروی ۶۰ شمع با قطر یک و نیم متر برروی رودخانه زیبای کارون بنا شده.
پل کابلی(ترکه ای) شوشتر، قسمتی از پروژه بزرگ تر احداث کنار گذر شوشتر است که جاده دزفول را به جاده مسجدسلیمان وصل می کند. طول کل پروژه کنار گذر شوشتر حدود ۱۰ کیلومتر است. این پل به کمک مهندسین مشاور فرانسوی طراحی شده اواخر سال ۸۵ افتتاح شد.
پل جوادیه یکی از پلهای شهر تهران است که در ورودی مسیر راه آهن ساخته شده است. این پل علاوه بر طراحی منحصر به فرد زیباییهایش، یکی از سه نماد مهم شهر تهران است و به عنوان نخستین پل معلق در کشور و سومین نماد شهر تهران پس از برج آزادی و برج میلاد شناخته میشود، از جهت مهندسی و فنی منحصربهفرد است و نخستین پل سهپایه با تکنولوژی خاص در ایران به شمار میرود.
پل میانگذر دریاچه ارومیه( شهید کلانتری)بر روی دریاچه ارومیه بنا نهاده شدهاست و قسمتی از بزرگراه شهید کلانتری است. این پل دو استان آذربایجان شرقی وآذربایجان غربی را به هم متصل میکند و نقش بهسزایی در توسعهٔ گردشگری و تبادلات فرهنگی و تجاری میان دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی دارد.
پل قشلاق در شرق سنندج، بر روی رودخانه قشلاق ساخته شده و از آثار دوره صفویه و زندیه است که در دورههای بعد به ویژه در دوره قاجاریه تعمیر و بازسازی شدهاست.
پل در زمان «امانالله خان اردلان»، تعمیر و مرمت کامل شد و بعد به دلیل خرابی و ویرانی بیش از حد، بعدها، توسط «میرزا رضا وزیر کردستانی» پل بازسازی شد. وجود یک سنگ نبشته بر سینه کوه مجاور پل ، حکایت از تعمیر و مرمت پل در زمان «ناظم الایاله میرزا غلام حسین خان» دارد.
پل زمان خان یکى از بناهاى باارزش و قدیمى استان است که در ۲۹ کیلومترى شمال شهر کرد قرار دارد. در ادوار گذشته ایلات و عشایر بختیارى از روى آن آمد و شد مىکردند. پل به دست یکى از رؤساى عشایر به نام زمانخان به صورت دو دهنهٔ هشت مترى احداث شده است. این بنا دوبار یکى در سال ۱۰۲۲ توسط کارگزاران حکومت صفوى و بار دوم در سال ۱۳۲۱ شمسى به وسیله حاج عبدالحسین قزوینى مالک قریهٔ جمعالى به طول کامل تعمیر و مرمت شد و با احداث دیوار سنگى در طرفین آن ، استحکام آن دو چندان شد.
پل قطور به عنوان بزرگترین پل هوایی ریلی خاورمیانه، در مسیر راه آهن ایران و ترکیه در شهر قطور از توابع شهرستان خوی قرار دارد. این پل با طبیعت بکر و زیبای خود سر ساله گردشگران زیادی را برای بازدید به خود جذب می کند.این پل از نوع زیر قوسی است و تا مدتها بزرگترین دهانه قوسی را در بین پلهای ایران داشت.
– پل شکسته خسروآباد همدان مربوط به دوره صفویه و در شهرستان اسدآباد، بخش مرکزی، روستای خسروآباد در مسیربزرگراه کربلا و جاده اسدآباد-کنگاور واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۶ با شمارهٔ ثبت ۱۸۷۵ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده. این پل بر روی رودخانه قره چای با چهار طاق بنا شده، جنس بنا آجریه و از ملات ساروج استفاده شده است.