روز جهانی معلولان

روز جهانی معلولین از سال ۱۹۹۲ که از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلام شد، هر ساله در ۱۲ آذر یا ۳ دسامبر برگزار میشود.
هدف از برگزاری روز جهانی معلولین تعمیم شناخت جوامع و اقشار مردم از نیازها و فعالیتهای معلولین و نیز آشنا شدن خود معلولین نسبت به حقوق مادی و معنوی خودشان و ایجاد راهکار برای رفع موانع و آسیبها است.
بیش از پانصد میلیون نفر به دلیل نقص در سیستم روحی و مغزی جسمی و حسی از معلولیت رنج میبرند. اینان هر کجا که باشند و در هر نقطهای از دنیا که به سر برند به دلیل موانع ظاهری و یا اجتماعی با محدودیتهایی در زندگی خود مواجه میشوند.


در طی بیست سال اخیر کوششهای چشمگیری در شناساندن و معرفی اشخاص معلول به جامعه انسانی صورت پذیرفته است. در سال بعد (۱۹۸۱) فاصله سالهای ۱۹۹۲ – ۱۹۸۳ میلادی دهه جهانی معلولین نام گرفت تا کیفیت و شرکت فعالانه و همهجانبه افراد معلول را در زندگی اجتماعی و گسترش و پیشرفت آنها ارتقاء بخشد.
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و به ویژه اصل ۲۹ این قانون، قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی، قانون جامع حمایت از حقوق معلولان، کنوانسیون جهانی حقوق معلولان و برخی از اسناد دیگر بر توجه به حقوق معلولان و موضوع معلولیت در سطوح مختلف پیشگیری تاکید شده است. ولی باید پذیرفت که با وجود تعیین روزی به عنوان روز جهانی معلولینتا زمان تحقق کامل مفاد این قوانین فاصله کشور ما فرسنگهاست.
واقعیت این است که باید فضا را برای مشارکت در عرصههای مختلف در جامعه فراهم شود تا توانایی ها و ظرفیتهای معلولان نادیده گرفته نشود.

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و فناوری اطلاعات زمینه و عرصه برای حضور معلولان در عرصههای مختلف در جامعه بیش از پیش فراهم شده است و این فرصتی است که میتواند مشارکت آنان را افزایش دهد.
ضمن اینکه نباید فراموش کرد که مشارکت در عرصههای مختلف حق معلولان است چراکه آنان نیز شهروندان جامعه محسوب میشوند و دسترسی برابر به فرصتها را باید فراهم کرد.همچنین باید زمینه حضور مسوولان سازمانهای غیردولتی فعال در حوزه معلولیت را در تصمیمگیریها و تصمیمسازیها، اجرا و نظارت بر فعالیتها فراهم کرد و بدون مشارکت معلولان و خواستههای منطقی آنان برایشان تصمیم گرفته نشود.

همچنین شاخصهای رفاه اجتماعی در جامعه معلولان در مقایسه با سایر مردم سنجیده شود تا شفافتر بتوان درخصوص حقوق و وضعیت معلولان اظهارنظر کرد. در این صورت است که میتوان با برنامهریزی دقیقتر از قبل، موانع جلو روی حرکت معلولان برداشته شود و صد االبته که همه اینها فقط در یک روز به عنوان روز جهانی معلولین محقق نمی شود!

این تصور که مشکل معلولیت مشکل مربوط به فرد است و نه جامعه، اشتباهی فاحش و دردناک است. باید پذیرفت که معلولیت مشکل جامعه است و باید شرایطی فراهم شود تا همه این افراد جامعه از حق شهروندی برخوردار باشند و جامعه بتواند با اتخاذ رویکردهای مناسب زمینه حضور و مشارکت این افراد را فراهم کند و به دلیل معلولیت از عرصههای اجتماعی طرد نشوند و مسوولیتهای اجتماعی سازمانها و مردم در قبال این شهروندان افزایش یابد. نقش خانواده نیز در حرکت معلولان بسیار مهم است. بدون شک معلولانی که همراهی و همکاری خانواده را به همراه دارند در ایفای نقشهای خود به خوبی میتوانند عمل کنند.
روز جهانی معلولین روزی برای آگاهی.